Mystieke kunsten

Mystieke kunsten

Of het nu om westerlingen of Chinezen gaat, Chinese geneeskunst en krijgskunst hebben voor velen een mystiek karakter. Qi, dantian, yinyang, wuxing, etc. laten veel aan de verbeelding over en het is voor velen juist dit mystiek karakter dat zo aanspreekt. Belangrijk voor het bestuderen en goed worden in deze kunsten is te beseffen dat ze verre van mystiek zijn en juist heel pragmatisch zijn. Het zijn immers van oudsher heel praktijk gerichte kunsten:

  1. Chinese geneeskunst moet op wetenschappelijke wijze mensen kunnen genezen (lees wetenschappelijk als in dezelfde gevallen met dezelfde methode hetzelfde resultaat boeken), want het gaat om mensen levens!
  2. Chinese krijgskunst moet je een gevecht mee kunnen winnen, want het gaat om je eigen leven!

Los van het feit dat sommige het belangrijk vinden om het mystiek te houden (want het is goed voor de verkoopcijfers), zijn de kunsten voor een buitenstaander inderdaad vaak lastig te doorgronden. Een aantal redenen hiervoor zijn:

  • Terminologie
    De kunsten bezigen dezelfde terminologie, maar vaak met een heel andere betekenis. Een mooi voorbeeld is het woord dantian dat bij de innerlijke alchimie, krijgskunst en TCM gebruikt wordt. Bij de innerlijke alchimie gaat het om de medicijn tot onsterfelijkheid die je rond je navelhoogte creëert door speciale oefeningen en meditatie. Krijgskunst beoefenaars gebruiken het woord ook, maar voor hen gaat het om de gewaarwording van een zwarte kogel waaruit bewogen wordt. In de TCM hebben we het eigenlijk alleen over dantian wanneer we het over een heel specifiek aspect van de nieren hebben.
  • Gebrek aan achtergrondkennis
    De klassieken worden niet vanuit het juiste historisch en cultureel perspectief bestudeerd. Een goed voorbeeld hiervan is de uitspraak hanxiong babei (含胸拔背) uit de Tai Chi klassieken. Vrij vertaald staat er “de borstkast invallen en de rug uitsteken”. Een foute voorstelling van iemand met een bochel is hiermee heel snel gemaakt. Echter, is het helemaal niet de bedoeling dat we als Frollo uit “De klokkenluider van de Notre Dame” erbij gaan lopen en gaat het er alleen om dat je de wervelkolom uitlijnt. De uitspraak is een correctie voor mensen die militair recht staan (je kent ze wel: soldaten met een holle onderrug). In de begindagen van Tai Chi waren (een deel van) de studenten  militair opgeleid of hadden een basis in shaolin stijlen en stonden die daar dus met vooruitgestoken borst en een holle onderrug te oefenen.
  • Drie lagen
    Een derde reden is dat de relatie tussen de drie lagen over het hoofd wordt gezien. Wanneer we zaken aan een westers publiek uitleggen dan wordt vaak vergeten dat het energetisch lichaam een uiting heeft in het fysieke. In andere woorden: een energetisch proces heeft als we het goed bekijken altijd een fysiologisch proces en andersom. Deze hoeven echter niet één op één te zijn. Zo kan een energetische proces meerdere fysieke uitingen hebben en vice versa. Voor ons, wij als product van de huidige maatschappij, is het fysieke niveau vaak makkelijker te begrijpen en een betere ingang om te beginnen.

Dit allemaal gezegd hebbende wil het niet direct zeggen er geen valkuilen meer zijn. Zeker wanneer je les hebt van Chinese meesters, hoe beroemd die ook mag zijn, zul je merken dat ze steevast kennis doseren of dat ze hele mystieke uitleggen geven. Ga er echter vanuit dat voor alles in deze kunsten een hele pragmatische reden bestaat, die op meerdere levels uitgelegd kan worden.